… đến Ground Zero

“Ground Zero”  thuật ngữ trong quân sự đề cập đến một điểm trên bề mặt trái đất trực tiếp ở trên hoặc dưới trung tâm của vụ nổ hạt nhân. Do đó, Ground Zero thường liên quan đến các sự kiện thảm họa. Trong lịch sử Hoa Kỳ gần đây, “Ground Zero” được xác định với sự khủng bố tại Trung tâm Thương mại Thế giới ở New York vào ngày 11 tháng 9 năm 2001.

Tuần trước, trên đường đến thăm các thầy Dòng Tên đang học ở New York, tôi đã dành một buổi sáng tại nơi đã từng bị tàn phá, hiện là Đài tưởng niệm 9/11 & Ground Zero. Rời khỏi tàu điện ngầm, ngay lập tức tôi bị Oculus thu hút, đây là một tòa nhà màu trắng có tên là “mắt” trong tiếng Latin.  Vào bên trong, tôi bị cuốn hút vào thiết kế hình tròn màu trắng, bị mê hoặc bởi cách cấu trúc không gian. Có lúc, tôi nghĩ như đang bơi trong bụng của một con cá voi; lúc khác như là đứng trong một chiếc thuyền khổng lồ; rồi có những khoảng khắc, tôi như đang chiêm niệm trong  ngôi thánh đường, là một trong những tác phẩm của nhà kiến trúc sư tài hoa Gaudi. Các luồng ánh sáng từ tất cả các hướng của một cấu trúc mở, chiếu xuống trên những du khách, những người qua lại và công nhân làm việc ở bên dưới, đến và đi theo nhiều hướng khác nhau, làm cho nơi này thật sống động.

Bên cạnh Oculus, bảo tàng 9/11 trưng bày một số hình ảnh khủng khiếp nhất về sự hủy diệt cũng như các hành động anh hùng của nhiều người dân và của những nhân viên như một bằng chứng cho thấy những gì đã xảy ra. Cách đó không xa, là hồ thác nước nước đôi, đúng với cảm hứng của các nhà thiết kế là "sự vắng mặt có thể thấy được,”  đem lại sự thương tiếc và đau buồn cho những thành viên trong gia đình có người thân tử nạn, những nạn nhân trong cuộc khủng bố được khắc tên trên thành của hồ nước đôi. Nhìn từ bên ngoài, OCULUS giống như một chú chim sắp bay ra khỏi bàn tay của một cậu bé, đem đến sự hy vọng và niềm tin rằng tất cả thành phố và những người dân sẽ lại trỗi dậy.

Tản bộ  chung quanh Đài tưởng niệm 9/11 & Ground Zero thực sự là một trải nghiệm mở rộng tầm mắt. Tôi rất thán phục về các nghệ sĩ và kỹ sư đã tạo ra một không gian để mọi người tìm thấy hy vọng trong lúc sầu khổ, để gặp sự sống giữa cái chết.   Việc đến thăm đài tưởng niệm đã giúp đưa tôi vào tinh thần của Mùa Chay, là thời gian tất cả các Kitô hữu  chúng ta được mời gọi trở lại điểm cốt lõi, trở lại tận đáy lòng, để xem xét lại những khuynh hướng nào đang hủy hoại cuộc đời của chúng ta, để khóc trước những nỗi đau và những mất mát, và cũng  để nâng  tâm hồn của chúng ta hướng tới một tương lai trong sự Phục Sinh.  

Cha Hung Phạm, SJ, giám đốc trung tâm linh đạo I Nhã

New York, 02/21